Món ngon nghìn năm
Hạt dẻ, được gọi là 栗 (kuri) trong tiếng Nhật. Từ những ngày tháng 9 – tháng 10, khi cơn gió thu man mác về, cũng là thời điểm thu hoạch hạt dẻ. Trong số nhiều loại hạt dẻ trên thế giới, Castanea Crenata là giống hạt dẻ phổ biến tại Nhật Bản, với kích thước hạt lớn và hương vị thơm ngon. Nhưng nhược điểm duy nhất là khó bóc vỏ. Hạt dẻ ngọt Thiên Tân, một giống hạt dẻ Trung Quốc, có thể bóc vỏ dễ dàng bằng tay nếu được làm nóng, nhưng hạt dẻ Nhật Bản thì không như vậy.
Tỉnh Ibaraki là vùng trồng hạt dẻ nổi tiếng, nơi có hạt dẻ Tsukuba, được đặt theo tên của vùng này. Tại Tanba, Kyoto, hạt dẻ Tanbaguri cũng là một thương hiệu được đánh giá cao.
Thời xa xưa, đây từng là một loại lương thực chính quan trọng của Nhật Bản. Những mẫu vật hạt dẻ có niên đại khoảng 13.000 năm được phát hiện tại một di chỉ thời kỳ đầu Jomon ở Agematsu, Nagano. Tại di chỉ Sannai-Maruyama ở Aomori, có niên đại từ đầu đến giữa thời kỳ Jomon, người ta phát hiện cây hạt dẻ đã được sử dụng làm cột trụ cho các tòa nhà.
Hạt dẻ cũng được nhắc đến trong Kojiki và Nihon Shoki, hai biên niên sử được viết vào đầu thế kỷ thứ XVIII, cho thấy việc trồng giống cây này trên khắp đất nước Nhật. Nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao, chúng thậm chí còn được các samurai mang theo như một loại thực phẩm dễ bảo quản trong thời Chiến Quốc (1467-1568).
Người Nhật nâng tầm món ăn bằng hạt dẻ
Ngày nay, người Nhật chế biến hạt dẻ theo nhiều cách. Đơn giản và ngon miệng khi nướng hoặc hấp. Kuri no kanroni (hạt dẻ kẹo) được ninh nhừ và bảo quản trong siro đậm đặc, có thể để được lâu hơn và dùng cho nhiều mục đích, từ các món mặn đến các món ngọt kiểu Nhật và phương Tây. Với vẻ ngoài vàng óng đẹp mắt, chỉ cần đặt một viên Kuri no kanroni lên một món ngọt sẽ nâng tầm món ăn. Người Nhật cũng chế biến nhiều loại kẹo vị hạt dẻ.
Dưới đây là một số món làm từ hạt dẻ:
1. Kuri-Gohan và Kuri-Okowa
Ngay khi hạt dẻ vào mùa, các gia đình Nhật thường làm món cơm kuri-gohan thơm ngon mà đơn giản. Việc bóc vỏ hạt dẻ có thể hơi vất vả, nhưng rất đáng công. Nhiều người sử dụng gạo nếp thay vì gạo thường, món ăn sẽ trở nên ngon miệng và dai dai, gọi là cơm kuri-okowa. Thêm nấm và các nguyên liệu khác để tạo nên hương vị mùa thu đậm đà hơn.
2. Kuri Kinton
Đây là món hạt dẻ nguyên hạt và khoai lang nghiền. Màu vàng rực rỡ của món ăn này mang ý nghĩa may mắn, nên luôn là món ăn may mắn trong bữa cơm Osechi Ryori vào dịp năm mới. Cách nấu kết hợp hạt dẻ kẹo và khoai lang nghiền mịn. Thêm chút bột hạt dẻ sẽ càng thêm hấp dẫn.
3. Shibukawa-ni
Món hạt dẻ kẹo này được làm bằng cách ninh kuri trong siro, vẫn giữ nguyên lớp vỏ bên trong của hạt dẻ. Đây thực sự là một món ăn tuyệt vời khi thưởng thức cùng trà.
4. Kurimushi Yokan
Món tráng miệng dạng thạch được làm từ hạt dẻ kẹo, bột đậu đỏ và bột mì, sau đó được hấp cho đến khi đông lại. Món ăn có kết cấu dai, thêm chút giòn thơm của hạt dẻ.
5. Kuri Manju
Những chiếc bánh hấp vị hạt dẻ này thường được phủ một lớp lòng đỏ trứng trước khi nướng, để chúng chuyển sang màu nâu sẫm, giống như bánh kuri. Một số người làm bánh còn khéo léo tạo hình manju thành hình dáng hạt dẻ với chóp nhọn ở phần trên bánh và phủ hạt lên phần đế.
6. Mont Blanc
Chiếc bánh đặc biệt với những sợi kem hạt dẻ mềm mại thực ra có nguồn gốc từ Nhật Bản. Được đặt theo tên Mont Blanc, ngọn núi cao nhất dãy Alps ở châu Âu. Ban đầu chiếc bánh này chỉ là sản phẩm đặc trưng của một cửa hàng bánh kẹo, nhưng sau đó đã trở nên phổ biến đến mức hiện có mặt trên khắp Nhật Bản.
Ngoài ra, người Nhật còn làm nhiều món ngọt từ hạt dẻ, như bánh kuri dorayaki – bánh kếp nhỏ kẹp nhân hạt dẻ. Bánh kuri kintsuba có hình vuông, làm từ đậu đỏ và hạt dẻ ngọt nguyên hạt, phủ một lớp bột mỏng rồi chiên. Hay bánh kuri kanoko, một loại bánh hình bầu dục phủ nhân hạt dẻ ngọt. Việc thêm kuri vào bánh làm tăng cả hương vị lẫn hình thức, khiến những thức quà này vừa đẹp mắt vừa ngon miệng. Bạn có yêu thích những món ngon từ hạt dẻ không?
