Tại Nhật Bản, người lao động bất kể quốc tịch nào đều có nghĩa vụ đóng thuế thu nhập, thuế thị dân. Thông thường, bên sử dụng lao động (công ty, cửa hàng…) sẽ đứng ra khai báo thuế và đóng thuế cho nhân viên bằng cách khấu trừ thuế trực tiếp vào tiền lương hàng tháng. Mức khẩu trừ này được coi là tạm thời.
Từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm, khi bạn đăng ký làm thủ tục hoàn thuế cuối năm 年末調整 (ねんまつちょうせい), Cục thuế sẽ dựa vào các yếu tố như số người phụ thuộc, các khoản giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm nhân thọ… bạn khai để xác định lại mức thuế phải đóng. Nếu số thuế khấu trừ đã nộp trước đó lớn hơn số thuế thu nhập chính xác được tính trong lần điều chỉnh cuối năm, thì sẽ được hoàn lại phần thuế đó. Còn nếu nộp thiếu, sẽ bị truy thu khoản thuế bổ sung.
Từ năm tài khóa 2025, Cục thuế Nhật Bản có một số điều chỉnh, trong đó có 4 thay đổi quan trọng, có thể ảnh hưởng tới khoản hoàn thuế cuối năm. Cụ thể như sau:
1. Khấu trừ cơ bản
Khấu trừ cơ bản là khoản khấu trừ cho phép người nộp thuế khấu trừ một số tiền nhất định từ tổng thu nhập khi tính thuế thu nhập.
Mục đích chính của khoản khấu trừ này nhằm đảm bảo thu nhập tối thiểu cần thiết để sinh sống mà không bị đánh thuế. Từ năm 2025, mức khấu trừ cơ bản được thay đổi như sau:
| Tổng thu nhập | Mức khấu trừ cơ bản cũ | Mức khấu trừ cơ bản mới từ 2025 |
| Dưới 132 man | 48 man | 95 man |
| 132 – dưới 336 man | 48 man | 88 man |
| 336 – dưới 489 man | 48 man | 68 man |
| 489- dưới 655 man | 48 man | 63 man |
| 655 – dưới 2350 man | 48 man | 58 man |
| Trên 2350 man | 48 man | 48 man |
Theo cách khấu trừ mới, thu nhập càng thấp thì khoản khấu trừ càng lớn.
2. Khấu trừ Thu nhập
Khoản khấu trừ thu nhập cho phép người lao động hưởng lương (gồm nhân viên toàn thời gian, nhân viên bán thời gian và nhân viên thời vụ) được khấu trừ một số tiền nhất định từ thu nhập, hỗ trợ giảm gánh nặng thuế thu nhập.
Từ năm 2025, mức khấu trừ thu nhập tối thiểu sẽ tăng thêm 10 man, từ 55 man lên 65 man.
| Tổng thu nhập | Mức khấu trừ cũ | Khấu trừ thu nhập 2025 |
| Dưới 162,5 man | 55 man | 65 man |
| 162,5 – dưới 180 man | Tổng thu nhập × 40% − 10 man | 65 man |
| 180 – dưới 190 man | Tổng thu nhập × 30% + 8 man | 65 man |
Theo cách tính mới, người lao động có thu nhập hàng năm dưới 190 man sẽ được khấu trừ cố định 65 man. Nếu tổng thu nhập trên 190 man, mức khấu trừ thu nhập không thay đổi so với cách tính cũ.
Hiện nay ngưỡng thu nhập không phải đóng thuế được quy định là 103 man, bao gồm khoản khấu trừ cơ bản 48 man và khoản khấu trừ thu nhập từ lương là 55 man. Tuy nhiên, với lần sửa đổi năm 2025, mức khấu trừ cơ bản được tăng lên 95 man và khoản khấu trừ thu nhập tăng lên 65 man. Tổng lại sẽ nâng mức thu nhập được miễn thuế thực tế lên 160 man. Nói cách khác, ngưỡng thu nhập hàng năm để tính thuế thu nhập, trước đây là 103 man sẽ trở thành ngưỡng 160 man, mở rộng đáng kể giới hạn miễn thuế cho người lao động có thu nhập thấp, đi làm bán thời gian và lao động thời vụ.
3. Khấu trừ Đặc biệt cho người thân được chỉ định
Bắt đầu từ năm 2025, một hệ thống khấu trừ thu nhập mới mang tên “Khoản khấu trừ Đặc biệt cho người thân được chỉ định” sẽ được áp dụng nếu người lao động có người thân phụ thuộc đáp ứng một số yêu cầu sau:
- Người thân từ 19-23 tuổi tính đến cuối năm, sống chung nhà, bao gồm cả con nuôi
- Người thân không phải là vợ/chồng của người khai thuế; không phải nhân viên làm việc toàn thời gian
- Tổng thu nhập của người thân từ 58-123 man
Mức khấu trừ sẽ được tính tùy thuộc vào thu nhập của người thân được chỉ định:
| Tổng thu nhập của người thân được chỉ định | Mức khấu trừ |
| 58 – dưới 85 man | 63 man |
| 85 – dưới 90 man | 61 man |
| 90 – dưới 95 man | 51 man |
| 95 – dưới 100 man | 41 man |
| 100 – dưới 105 man | 31 man |
| 105 – dưới 110 man | 21 man |
| 110 – dưới 115 man | 11 man |
| 115 – dưới 120 man | 6 man |
| 120 – dưới 123 man | 3 man |
Để được khấu trừ, bạn phải nộp kèm “Tờ khai khấu trừ đặc biệt cho người thân được chỉ định dành cho nhân viên hưởng lương” (給与所得者の特定親族特別控除申告書) khi làm thủ tục hoàn thuế cuối năm.
4. Điều chỉnh yêu cầu về thu nhập đối với người phụ thuộc
Cùng với việc điều chỉnh mức khấu trừ cơ bản, “yêu cầu về thu nhập” đối với người phụ thuộc cũng thay đổi trong năm 2025.
| Các tiêu chí | Yêu cầu về thu nhập của người phụ thuộc theo cách tính cũ | Yêu cầu về thu nhập của người phụ thuộc năm 2025 |
| – Người thân phụ thuộc – Vợ/chồng sống chung nhà – Con cái sống chung nhà với cha/mẹ đơn thân | Dưới 48 man | Dưới 58 man |
| Vợ/chồng đủ điều kiện được khấu trừ đặc biệt | 48 – dưới 133 man | 58 – dưới 133 man |
| Sinh viên vừa đi học vừa đi làm (19-23 tuổi) | Dưới 75 man | Dưới 85 man |
Như vậy, chính sách mới 2025 nới lỏng các yêu cầu về thu nhập của người phụ thuộc. Bạn nên nộp kèm “Tờ khai (Thay đổi) Khấu trừ Thuế thu nhập Người phụ thuộc” (扶養控除等（異動）申告書).
Tựu chung lại, bạn cần lưu ý tới 4 cải cách này khi làm hoàn thuế cuối năm tại Nhật năm 2025. Về nguyên tắc, những sửa đổi này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/12/2025 và sẽ áp dụng cho thuế thu nhập từ năm tài chính 2025 trở đi. Do đó, nếu bạn làm thủ tục điều chỉnh thuế cuối năm vào tháng 12 năm nay sẽ có những thay đổi về thủ tục khấu trừ thuế.
Đọc thêm:
Lợi ích khi làm hoàn thuế cuối năm tại Nhật
Cách hoàn thuế cuối năm tại Nhật
Cách điền tờ khai khấu trừ người phụ thuộc khi làm hoàn thuế cuối năm
