Mới đây, Đạo luật Đăng ký Gia đình đã được sửa đổi tại Nhật Bản nhằm thực thi luật mới trong đó giới hạn cách phát âm tên trẻ em viết bằng chữ kanji. Cụ thể, chỉ những cách đọc chuẩn, hoặc được chấp nhận rộng rãi mới được phép sử dụng hợp lệ. Khi đăng ký khai sinh, nếu quan chức địa phương thấy cách phát âm trong tên của bé khác với thông thường, sẽ yêu cầu cha mẹ đánh vần bằng katakana. Sau đó chính quyền có quyền từ chối tên này nếu phiên âm không khớp với cách phát âm thường thấy.
Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử 150 năm sổ đăng ký gia đình hiện đại tại Nhật Bản sẽ yêu cầu phải chú thích ngữ âm cách đọc tên, để đảm bảo cách đọc đúng chuẩn.
Điều luật mới này nhằm quản lý việc nhiều cha mẹ đặt tên cho con với cách gọi kỳ lạ, hoặc không liên quan tới cách viết tên bằng kanji. Những cái tên này được gọi là Kirakira, ví dụ có người đặt tên con với cách gọi “Pikachu”. Chính phủ Nhật cho rằng, việc cha mẹ đặt tên con như vậy có thể gây nhầm lẫn trong trường học, bệnh viện và các tổ chức công cộng khác… Ngoài ra, việc có cái tên quá khác biệt cũng được cho là dễ khiến trẻ bị quấy rối, trêu chọc. Một bài báo năm 2023 của tờ New York Times nhận định, trẻ em Nhật Bản có tên không theo quy chuẩn thường phải đối mặt với những thách thức xã hội đặc thù.
Chính phủ cũng khẳng định, việc giới hạn đặt tên theo cách phát âm chuẩn sẽ giúp quá trình số hóa các quy trình hành chính trở nên dễ dàng hơn. Đồng thời hạn chế sự gia tăng của những cái tên kỳ quặc.
Thực tế từ khoảng những năm 2000 – thời kỳ bùng nổ văn hóa đại chúng tại Nhật Bản, nhiều bậc phụ huynh có xu hướng đặt cho con mình những cái tên độc đáo, thu hút sự chú ý như một hình thức thể hiện chủ nghĩa cá nhân. Tên lấy cảm hứng từ anime, manga, người nổi tiếng và tiếng nước ngoài thường có cách phát âm hoặc cách viết không theo quy ước, phá vỡ cách đọc kanji truyền thống.
Yuji Ogihara, phó giáo sư khoa tâm lý học tại ĐH Aoyama Gakuin, đã nghiên cứu xu hướng đặt tên ở Nhật Bản từ năm 1979 đến năm 2018. Ông phát hiện ra, ngày nay việc đặt tên độc đáo cho trẻ sơ sinh là một phần của sự thay đổi, chủ yếu hướng tới chủ nghĩa cá nhân trong xã hội Nhật Bản.
Cuộc khảo sát thường niên của Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Meiji Yasuda cho thấy, trong quá khứ, cái tên phổ biến nhất đối với bé trai là Daisuke và với bé gái là Tomoko. Đến năm 2018, những cái tên truyền thống này phần lớn đã không được đặt nữa và thay thế bằng những cái tên đọc là Ren dành cho bé trai và Yuzuki cho bé gái.
