Môi trường giáo dục tại Nhật Bản có nhiều khác biệt so với Việt Nam. Đây vừa là cơ hội cho các bé trải nghiệm văn hóa và môi trường giáo dục mới, nhưng cũng là thách thức với nhiều bậc phụ huynh trong việc tìm hiểu thông tin, đồng hành cùng con, trong khi có nhiều rào cản về ngôn ngữ.
Chị Thùy Vân, 31 tuổi, sống tại Saitama, vừa tới Nhật được vài tháng theo visa gia đình. Chồng chị là một kỹ sư xây dựng, anh đi sớm về muộn, nên ít có thời gian cùng chị tìm hiểu về các trường mầm non cho con.
“Tôi lang thang khắp các hội nhóm và tìm đọc vài trang web, biết rằng ở Nhật, nếu người mẹ không đi làm, thì các bé dưới 3 tuổi sẽ không thể tới trường”, chị nói.
Với vốn tiếng Nhật còn hạn chế, sau 3 tháng không thể tự tìm việc, gần đây chị Vân được một người quen của chồng giới thiệu vào làm tại một xưởng cơm hộp. Cơ hội việc làm đến, chị Vân lại lo lắng không biết chọn trường hoikuen hay yochien cho con.
Khác biệt cơ bản giữa hoikuen và youchien
| Hoikuen | Youchien | |
| Tổ chức quản lý | Bộ Phúc lợi Lao động Xã hội | Bộ Giáo dục, Văn hoá, Thể thao và Khoa học công nghệ (MEXT) |
| Thời gian giữ trẻ | 7:30 ~ 16:30 (19:30) (Trung bình 8 tiếng, tối đa 11 tiếng) | 9:00 ~ 14:00 (19:00) (Trung bình 5 tiếng, tối đa 10 tiếng tùy trường) |
| Độ tuổi nhận trẻ | 0-5 tuổi | 3-5 tuổi (Một số trường có thêm lớp 2 tuổi; hoặc các lớp 0-2 tuổi) |
| Ngày nghỉ | Nghỉ vào Chủ nhật và các ngày lễ Nhận trông trẻ vào thứ Bảy theo yêu cầu. | Nghỉ thứ Bảy, Chủ nhật và các ngày lễ. Nhận trông trẻ vào thứ 7 theo yêu cầu. Ngoài ra còn có kỳ nghỉ lễ dài như nghỉ hè, xuân, đông. |
| Quy trình xin học | Đơn xin học gửi đến Bộ phận Mầm non của Quận/Thành phố/Địa phương sinh sống | Xin học trực tiếp tại trường |
| Điều kiện nhập học | Bố mẹ đi làm, hoặc đi học, hay bị bệnh, thiếu thời gian/người chăm sóc và giữ trẻ | Với lớp 3-5 tuổi, bất cứ trẻ nào cũng có thể đi học. Nếu trường có lớp 0-2 tuổi, bố mẹ cần đi làm mới có thể gửi con. |
| Học phí | Tính theo tiền thuế mà bố mẹ đóng | Trường công lập có mức phí trung bình 1 tháng là 12,426 yên. Với trường tư, mức học phí sẽ tuỳ trường quy định. Các trường đều có khoản phụ thu về tiền nhập học, đi xe buýt, đồng phục… |
| Nội dung học | Tập trung vào việc trông, chăm sóc trẻ, từ đó xây dựng nhân cách cho trẻ | Hỗ trợ kiến thức cho trẻ, hướng dẫn trẻ học tính kỷ luật của tập thể |
Ưu điểm của hoikuen và youchien
- Hoikuen:
Ngay từ khi bé 0 tuổi, đã có thể gửi trẻ.
Bé sẽ được dạy nề nếp sinh hoạt như ăn uống, vệ sinh, ngủ nghỉ, vui chơi…
Thời gian ở trường của bé tương đối dài, bố mẹ có thể an tâm đi làm, đi học.
- Youchien
Bé được dạy về tính kỷ luật trong tập thể, như cách hoạt động, giao lưu theo nhóm.
Giờ học ở trường tương đối ngắn, bé có thể tham gia những hoạt động ở các trung tâm như tham gia học vẽ, đàn, bơi…
Sự tương tác, giao lưu giữa các phụ huynh khá thường xuyên, luôn giữ liên lạc, trao đổi với nhau.
Nhược điểm của hai mô hình
- Hoikuen
Yêu cầu để con được đi học khá khắt khe. Mẹ bắt buộc phải đi làm hoặc đi học đủ số giờ quy định của từng quận, thành phố sinh sống. Nếu không trong vòng 3 tháng bé sẽ không thể tiếp tục theo học.
Thời gian ở trường tương đối nhiều, đối với nhiều bé đó cũng là áp lực phải chịu đựng khi xa mẹ.
Bé sẽ dễ ốm, do các bé đi học khi dưới 3 tuổi, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên các bé dễ lây bệnh của nhau.
- Youchien
Ở trường có nhiều các hoạt động tập thể, sự kiện yêu cầu bố mẹ phải cùng tham gia. Nhiều trường yêu cầu mẹ làm cơm hộp (bento) cho con mang đi học hàng ngày nên mẹ cũng tương đối vất vả.
Học phí trường tư khá cao, có thể sẽ là gánh nặng với gia đình.
Năng lực học và hành trang vào lớp 1 có gì khác biệt?
Giáo dục mầm non luôn đóng vai trò quan trọng vào việc hình thành tính cách, năng lực của trẻ. Liệu cho con theo học hoikuen, youchien có ảnh hưởng khác biệt tới năng lực học tập của trẻ khi vào lớp 1 hay không?
Thực tế, khi bé theo học hoikuen hay youchien, con đều được giao lưu cùng thầy cô, các bạn đồng trang lứa, được học cách giao tiếp với người khác, được rèn luyện nếp sinh hoạt… Tuỳ vào mỗi đứa trẻ và sự kết hợp với giáo dục gia đình, sẽ hình thành nên nhân cách và năng lực học tập của các bé. Mong rằng bạn sẽ có lựa chọn trường phù hợp với con.
