Hai năm trước, Suzuki Mutsumi, một nhân viên văn phòng tại Nagareyama, tỉnh Chiba, trở thành thành viên của Enjoy Life Care, một tổ chức hỗ trợ lập kế hoạch cuối đời (Shukatsu) dành cho thế hệ trẻ. Khoảng mỗi tháng một lần, nhóm tổ chức các buổi họp để các thành viên thảo luận cách họ muốn vun đắp cuộc sống tương lai. Đồng thời cùng nhau tham khảo các di chúc không chính thức do họ tự lập. Hầu hết các thành viên là phụ nữ trong độ tuổi 30-40 đang nuôi con.
Trước đây, Suzuki từng làm việc cho một công ty bảo hiểm. Vì thế, việc chuẩn bị cho những điều bất ngờ xảy đến trong tương lai trở thành một khái niệm quen thuộc với cá nhân cô. Khi tình cờ thấy tài khoản mạng xã hội của Enjoy Life Care, cô tham gia không do dự, dù không thực sự quá quan tâm tới Shukatsu, bởi ý niệm nó gắn liền với cái chết.
Khi đọc đầu mục “Những thử thách tôi muốn vượt qua”, “Những nơi tôi muốn đến”, “Những người tôi muốn gặp” và “Những điều tôi muốn” được liệt kê trong tập sách hướng dẫn “di chúc sống” của tổ chức này, Suzuki ngạc nhiên.
Cuốn sách nhỏ không chỉ tập trung vào những mong muốn cá nhân liên quan đến chăm sóc y tế, việc tổ chức tang lễ và tình trạng tài sản – những mối quan tâm điển hình của người cao tuổi trong Shukatsu – mà còn chứa nhiều mục về “bản thân tôi hiện tại”. Suzuki điền các hoạt động vào sổ tay, nhận ra rằng nên nghĩ về mọi thứ ngay trong hiện tại cho đến cuối đời và làm những gì bản thân thực sự muốn.
Sau khi nhận ra chân lý này, cô chuyển việc hồi cuối năm ngoái và bắt đầu làm việc trong lĩnh vực cô đã quan tâm từ lâu. “Điều này giúp tôi sắp xếp lại suy nghĩ và thúc đẩy tôi tư duy về cách mình muốn sống. Shukatsu cũng cho tôi nhiều cơ hội để nhìn nhận lại bản thân ngay trong hiện tại”, cô nói.
Người trẻ Nhật Bản quan tâm Shukatsu
Vào tháng 3/2024, Rakuten Insight Inc. đã công bố kết quả khảo sát về Shukatsu đối với 1.000 nam giới và phụ nữ trong độ tuổi 20-69 trên toàn quốc. Khoảng 70% số người được hỏi cho biết có ý định làm Shukatsu. Xét về nhóm tuổi, 40% nam giới ở độ tuổi 20 và 60% nam giới ở độ tuổi 30 có kế hoạch thực hiện Shukatsu, tương tự 50% phụ nữ ở độ tuổi 20 và 70% phụ nữ ở độ tuổi 30.
Bà Seike Aya, chuyên gia y học xã hội tại Khoa Khoa học Thể thao và Sức khỏe, ĐH Ritsumeikan cho rằng, mối quan tâm đến Shukatsu trong thế hệ trẻ có thể do một phần ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 khiến họ nhận thức rõ hơn về cái chết có thể đến bất ngờ.
Vào tháng 6 vừa qua, bà Seike lần đầu tiên thực hiện một bài giảng về Shukatsu cho sinh viên, tập trung vào câu hỏi: “Cuộc sống tốt đẹp hơn là gì?”. Các sinh viên còn được mời nằm trong quan tài như một phần của trải nghiệm. Nhiều sinh viên chia sẻ, Shukatsu cho họ cơ hội để nhìn lại cách sống của mình và nhận ra bản thân có rất điều muốn thực hiện.
“Quan niệm của mọi người về Shukatsu khác nhau tùy theo thế hệ. Bởi vậy, không nên áp đặt. Shukatsu nên được thực hiện theo cách thức nào, ở thời điểm ra sao cần phù hợp với từng cá nhân”, bà Seike Aya nói.
