Thế hệ Z (Gen Z) đang trở thành đối tượng chính trong các chương trình mai mối của chính quyền Nhật Bản. Những người trẻ này sinh từ 1997 đến khoảng năm 2012.
Trước đây, các chương trình mai mối tại Nhật thường tổ chức theo hình thức các buổi tiệc. Nhưng hiện nay, chính quyền địa phương thường thuê các công ty chuyên nghiệp, tổ chức các buổi gặp mặt quy mô lớn được điều hành thông qua ứng dụng điện thoại thông minh. Hệ thống kết nối dựa trên trí tuệ nhân tạo được sử dụng rộng rãi để thu hút thế hệ Gen Z, những người đã tiếp xúc với công nghệ số từ khi còn nhỏ.
Tottori đi đầu tổ chức mai mối sáng tạo
Hồi tháng 5/2025, công ty dịch vụ mai mối Omicale Inc. có trụ sở tại Tokyo đã được chính quyền tỉnh Tottori thuê để tổ chức sự kiện mai mối tại đồi cát Tottori. Hơn 100 nam nữ trong độ tuổi 20 và 30 đã sử dụng một ứng dụng để trao đổi, quan tâm đến phái còn lại. Nếu hai người thấy thích đối phương, họ có thể giao tiếp bằng ghi âm giọng nói và nhắn tin trên ứng dụng. Tại sự kiện, họ được gặp gỡ trực tiếp, trò chuyện và tham gia các hoạt động gắn kết ngay tại cồn cát rộng lớn Tottori, địa danh nổi tiếng của tỉnh này.
Chương trình này cho phép người tham gia gặp gỡ 50 người khác giới cùng lúc. Mức phí chỉ 1,000 yên/người, chi phí chính đã được chính phủ trợ cấp. Sự kiện thu hút 145 người nộp đơn đăng ký nhưng chỉ có 100 người được tham gia. Chương trình đã ghép được 28 cặp đôi, đạt tỷ lệ thành công 56%. Con số này gần gấp đôi tỷ lệ thành công (20-30%) tại các sự kiện mai mối thông thường.
Một cô gái 36 tuổi tham gia ghép đôi thành công cho biết, “Tôi cảm thấy an toàn vì chương trình do tỉnh tổ chức. Sự kiện không hề có sự gò bó. Tôi thoải mái tham gia mà không lo lắng”.
Theo tờ Yomiuri, việc chính quyền các tỉnh thành phối hợp với các công ty mai mối và tổ chức sự kiện mang lại hiệu quả tốt trong bối cảnh tỉ lệ sinh suy giảm. Riêng tỉnh Tottori có dân số dưới 530.000 người, là tỉnh nhỏ nhất và hiện tỷ lệ kết hôn ở đây thấp hơn gần 30% so với trước đại dịch Covid-19. Từ năm 2023, chính quyền Tottori càng nỗ lực thúc đẩy người trẻ kết hôn. Bên cạnh các dịch vụ mai mối truyền thống, tỉnh thuê các công ty tổ chức các sự kiện mai mối quy mô lớn trong năm tài chính 2024. Đây là ý tưởng do các nhân viên trẻ của chính quyền tỉnh nghĩ ra.
“Với làn sóng phụ nữ trẻ di cư đến các đô thị và các khu vực khác, dân số của Tottori sẽ tiếp tục giảm nếu không có biện pháp ứng phó. Chúng tôi muốn tôn trọng nhu cầu của giới trẻ và hỗ trợ những người muốn kết hôn”, lãnh đạo Ban Quản lý các biện pháp hỗ trợ nuôi dạy con cái và ngăn chặn xu hướng tỷ lệ sinh thấp của tỉnh Tottori nói.
Mô hình mai mối sáng tạo lan rộng
Từ thành công của Tottori đã lan rộng sang các thành phố khác. Vào giữa tháng 5 vừa qua, thành phố Kanazawa (tỉnh Ishikawa) đã tổ chức sự kiện mai mối theo phong cách Tottori. Khoảng 120 nam nữ tham gia chương trình và ghép đôi thành công cho 43 cặp đôi. Trong khi đó, các sự kiện mai mối truyền thống tổ chức ở tỉnh này thường chỉ ghép thành công khoảng 26 cặp.
Hiện có 32 tỉnh thành Nhật Bản áp dụng mô hình hiệu quả của Tottori. Các địa phương cũng nâng cao sử dụng ứng dụng mai mối dựa trên trí tuệ nhân tạo. Tại Tokyo, từ tháng 9/2024, chính quyền sẽ xác minh danh tính của những người tham gia chương trình mai mối thông qua giấy chứng nhận độc thân do chính quyền thành phố cấp, cùng với các cuộc phỏng vấn trực tuyến. Dựa trên câu trả lời của mỗi ứng viên cho khoảng 100 câu hỏi về tính cách và giá trị, AI sẽ giới thiệu đối tác tiềm năng cho ứng viên. Đã có hơn 20.000 người đăng ký tham gia chương trình mai mối, trong đó 32 cặp đôi đã kết hôn tính đến ngày 20/5/2025.
Hiện ngân sách quốc gia dành 9,3 tỷ yên hỗ trợ các chương trình thúc đẩy giới trẻ kết hôn trong năm tài chính 2025, gấp hơn 3 lần so với ngân sách năm 2014. Theo Cơ quan Trẻ em và Gia đình, hiện có 39 tỉnh thành đã thành lập các trung tâm hỗ trợ hôn nhân.
Tuy nhiên, vẫn có nhiều ý kiến trái chiều. Một quan chức thành phố Akitakata, tỉnh Hiroshima cho biết, “Cũng có ý kiến cho rằng việc chính quyền thúc ép mọi người kết hôn là vô cảm”.