Với ưu điểm nhẹ, sạc mạnh mẽ và có thể sạc lại nhiều lần, loại pin này là nguồn năng lượng không thể thiếu cho cuộc sống hàng ngày, ứng dụng phổ biến trong nhiều sản phẩm như điện thoại thông minh, các thiết bị điện tử gia dụng, cho đến xe đạp trợ lực, xe đạp điện… Giải Nobel Hóa học năm 2019 được trao cho ba nhà khoa học vì những đóng góp của họ trong phát triển pin lithium-ion.
Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi của chúng là mối nguy hiểm tiềm ẩn.
Theo báo Sankei, số vụ cháy pin lithium-ion đang gia tăng đáng báo động tại Nhật Bản. Trong năm tài chính 2022, có 4.260 vụ cháy pin trên toàn quốc. Thậm chí đã tăng gấp đôi lên 8.543 vụ cháy nổ pin trong năm 2023. Nếu tính cả các trường hợp pin xì khói, đánh tia lửa và được xử lý kịp thời, chưa gây hỏa hoạn, thì tổng số vụ lên tới 20.000 vụ. Rõ ràng, con số này không phải là vấn đề nhỏ.
Do đó, Cơ quan Bảo vệ Người tiêu dùng và Bộ Môi trường nước này liên tục kêu gọi người dân cần thận trọng khi sử dụng pin lithium-ion.
Hiểu điểm yếu của pin lithium-ion
Trước tiên, điểm yếu lớn nhất của loại pin này là chúng dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt. Nhiệt độ cao gây tỏa nhiệt, giãn nở pin, thậm chí gây cháy nổ. Ví dụ, nhiệt độ bên trong xe ô tô đỗ dưới ánh nắng gay gắt có thể vượt quá 50°C. Lúc này, bạn không nên để điện thoại thông minh, cục sạc điện thoại hoặc các thiết bị sử dụng pin lithium-ion trong xe, nhất là tại các vị trí tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời.
Thứ hai, nếu pin lithium-ion chịu va đập, rơi mạnh có thể sẽ gây ra sự cố về sau, vì loại pin này chứa dung môi hữu cơ dễ cháy.
Thứ ba, thói quen sạc pin khi ngủ cũng cần phải xem xét. Theo Cơ quan Bảo vệ Người tiêu dùng Nhật Bản, nếu pin bắt lửa gần gối của bạn, nó không chỉ làm bạn bị bỏng mà còn có thể đốt cháy cả chăn ga gối đệm và gây ra hỏa hoạn lớn. Ngoài ra, sau khi sạc pin, bạn nên rút phích cắm ra khỏi ổ điện.
Tái chế pin lithium-ion đúng cách
Hồi tháng 4/2025, Bộ Môi trường Nhật Bản đã yêu cầu tất cả các thành phố trên cả nước phải tách riêng pin lithium-ion trong quá trình thu gom rác. Bởi đôi khi người dân thường không biết cách phân loại đã vứt lẫn pin vào túi đựng rác thải sinh hoạt. Nếu không tách riêng, pin lithium-ion dễ gây ra hỏa hoạn trong quá trình nén và nghiền rác sinh hoạt trong xe thu gom rác, cũng như tại các cơ sở xử lý chất thải. Thực tế đã ghi nhận những vụ việc như vậy xảy ra.
Chính vì vậy, người dân cần nâng cao nhận thức về cách sử dụng, sạc và xử lý tái chế pin đúng cách để bảo vệ chính mình và mọi người. Các nhà sản xuất, chính quyền trung ương cũng cần tăng cường phổ biến thông tin về đặc điểm, cách xử lý và tái chế pin phù hợp trong cộng đồng dân cư. Khi người dân hiểu sâu hơn về pin lithium-ion cũng là cách hữu hiệu nhất ngăn ngừa tai nạn cháy nổ.